“ਸਰ ਜੀ ਕੱਲ੍ਹ ਆਪਨੇ ਕਿਆ ਕੀਆ। ਡਬਲ ਪੇਂਮੈਂਟ ਕਰ ਦੀ। ਆਪ ਕੇ ਏਕ ਸੋ ਦੋ ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾ ਹੈ।” ਕਾਊਂਟਰ ਤੇ ਬੈਠੀ ਮਿਸੇਜ ਸਦੀਕੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ। ਮੈਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮੇਰੇ ਨੋਇਡਾ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਗੱਲ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲੱਗੀ ਸੀ ਕਿ ਉਥੇ ਪਰਚੂਨ ਖਰਚਿਆਂ ਲਈ ਨਕਦ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਖੁੱਲੇ ਰੱਖਣ ਦਾ

ਗੱਲ ਵੀਹ ਮਾਰਚ ਵੀਹ ਸੌ ਵੀਹ ਦੀ ਹੈ। ਅਜੇ ਕਰੋਨਾ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਘੁਸਰ ਮੁਸਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਭ ਕਾਰੋਬਾਰ ਧੰਦੇ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਕੀ ਨੂੰ ਅਕਸ਼ਰ ਪਾਰਕ ਘੁੰਮਾਉਣ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਅਸੀਂ ਪਾਰਕ ਨਾ ਜ਼ਾਕੇ ਮੇਨ ਸੜਕ ਤੇ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਘੁੰਮਾਉਣ ਦਾ

ਪੁਰਾਣੀ ਗੱਲ ਚੇਤੇ ਆਗੀ। ਤੇ ਹੁਣ ਲਿਖੇ ਬਿਨ ਰਹਿ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਘਰ ਕੰਮ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਈ। ਉਸ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਜੇ ਲੇਟ ਹੋਗੀ ਤਾਂ ਫਿਰ ਆਕੇ ਰੋਟੀ ਟੁੱਕ ਵੀ ਕਰਨਾ ਹੋਊ ਲਾਲਟੈਨ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਚ। ਅੱਧਾ ਕੰਮ ਨਿਬੇੜਨ ਦੀ ਮਾਰੀ

ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਦ ਘਰੇ ਬੈਠੇ ਗਿਆਨੀ ਦਾ ਇਮਤਿਹਾਨ ਪਾਸ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਜਮਾਤ ਦੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦਾ ਪੇਪਰ ਦੇ ਕੇ ਸਿੱਧਾ ਬੀ ਏ ਫਾਈਨਲ ਦੇ ਪੇਪਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਇਸ ਸੋਖੀ ਬੀ ਏ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆ ਨੂੰ ਆਮ ਬੋਲੀ ਵਿੱਚ ਬੀ ਏ ਵਾਇਆ ਬਠਿੰਡਾ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ

ਉਹ ਸਾਡਾ ਦੁੱਧ ਘਨੂੰਪੁਰ ਕਾਲਿਓਂ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਕਰਦਾ..ਸਿਆਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਗਰਮੀ..ਇਕੋ ਟਾਈਮ..ਉਚੇਚਾ ਆਖ ਰਖਿਆ ਸੀ ਕਿੱਲੋ ਦੇ ਬੇਸ਼ੱਕ ਦਸ ਵਾਧੂ ਲੈ ਲਿਆ ਕਰ..ਪਰ ਹੋਵੇ ਸ਼ੁੱਧ..ਜੇ ਰਲਾ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਬਾਪੂ ਹੁਰਾਂ ਝੱਟ ਪਛਾਣ ਲੈਣਾ..ਫੇਰ ਓਹਨਾ ਪਿੰਡ ਮੁੜ ਜਾਣਾ..! ਅੱਗਿਓਂ ਭੋਏਂ ਨੂੰ ਲਾ ਕੇ ਪਹਿਲੋਂ ਹੱਥ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਉਂਦਾ ਤੇ ਫੇਰ

#ਗੱਲਾਂ_ਤੰਦੂਰੀ_ਦੀਆਂ। ਸਵੇਰੇ ਸ਼ਾਮੀ ਅਸੀਂ ਉਸੇ ਤੰਦੂਰੀ ਤੇ ਪੰਜ ਸੱਤ ਰੋਟੀਆਂ ਲਗਵਾਉਣ ਲਈ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਤੰਦੂਰੀ ਭਾਵੇਂ ਨੇੜੇ ਹੀ ਹੈ ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਕਾਰ ਤੇ ਹੀ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਤਾਂ ਕਬੀਲਦਾਰੀ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਦੂਸਰਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੇ ਕਿਸੇ ਪੋਸਟ

1960 ਤੋੰ ਲੈ ਕੇ 75 ਤੱਕ ਦਾ ਮੇਰਾ ਬਚਪਨ ਘੁਮਿਆਰੇ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬੀਤਿਆ। ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਅਨੁਸਾਰ ਬਾਬਾ ਤਾਇਆ ਚਾਚਾ ਅੰਬੋ ਤਾਈ ਚਾਚੀ ਹੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਕਈ ਨਾਮ ਮੇਰੇ ਜ਼ਹਿਨ ਵਿਚ ਅਜੇ ਵੀ ਤਰੋ ਤਾਜ਼ਾ ਹਨ।ਬਾਬੇ ਨਰ ਸਿੰਘ ਬੌਣੇ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਬੋਲੀ ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਯਾਦ ਹੈ

ਗੱਲ ਕੋਈ ਪੰਜ ਸੱਤ ਸਾਲ ਹੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਮੈਂ ਬਠਿੰਡੇ ਤੋਂ ਫਰੀਦਕੋਟ ਚੱਲਿਆ ਸੀ। ਤੇ ਬਸ ਅਜੇ ਗੋਨਿਆਣੇ ਪੰਹੁਚੀ ਸੀ ਤੇ ਸੱਤਰ ਕੁ ਸਾਲ ਦਾ ਬਾਬਾ ਬਸ ਚ ਚੜਿਆ। ਇੱਕ ਕੰਡਕਟਰ ਨੇ ਲੰਬੀ ਸaੀਟੀ ਮਾਰੀ ਤੇ ਬਸ ਚਲ ਪਈ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਚੱਲੀ

ਅਸੀ ਕੰਧਾਂ ਹਾਂ ਕੱਚਿਆਂ ਘਰ ਦੀਆਂ ਜਿਥੱੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਟੱਬਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਇੱਕੋ ਸਵਾਤ ਵਿੱਚ। ਭਾਰੇ ਭਾਰੇ ਸaਤੀਰਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਚੁੱਕਣਾ ਪੈੱਦਾ ਸੀ ਸਾਨੂੰ। ਕਦੇ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀ ਸੀ ਹੋਇਆ ਸਾਨੂੰ। ਪਰ ਅਸੀ ਖੁਸa ਸਾਂ।ਜਦੋਂ ਘਰੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਖੁਸa ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਸੀ ਵੀ ਖੁਸa ।ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕੰਧਾਂ ਦੇ ਵੀ ਕੰਨ ਹੁੰਦੇ

#ਦ_ਬਰਨਿੰਗ_ਟ੍ਰੇਨ। ਇਸ ਨਾਮ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਆਈ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਚਲੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਥੀਮ ਤੇ ਹੀਰੋ ਦੋਨੇ ਵਧੀਆ ਸਨ। ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਕਲਪਨਾ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਫਿਲਮ ਸੀ ਸਚਾਈ ਤੋਂ ਕੋਸੋਂ ਦੂਰ। ਪਰ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਫਰੀਦਕੋਟ ਵਿਚ ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੀ ਚਲਦੀ ਕਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ। ਇਸੇ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਉਹ ਕਾਰ ਦੀ