ਜਗਿਆਸਾ ਦਾ ਮੁੱਲ … ਟਾਇਟਨ ਪਣਡੁੱਬੀ ਹਾਦਸਾ
ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਜਗਿਆਸਾ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਰੋਲ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਹ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਡੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਵੀ ਇਸੇ ਜਗਿਆਸਾ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹਨ। ਆਮ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਹੀ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀਆਂ ਸਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਫਟਿੰਗ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਡੁਬਕੀਆਂ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਅਮੀਰ ਲੋਕ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰਾ ਜਾਂ ਪਣਡੁੱਬੀ ਰਾਹੀਂ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਦੇ ਤਲ ਛਾਨਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਹਾੜਾਂ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀਆਂ ਸਰਕਰਦੇ ਹੋਰ ਰੁਮਾਂਚਿਕ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਦੇ ਮਨੁੱਖ ਕਈ ਵਾਰੀ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਉਦਾਹਰਣ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਪੰਜ ਅਰਬਪਤੀ ਯਾਤਰੀ ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਖਣ ਗਿਆ ਦਾ ਮਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਦਭੁਤ ਸਾਹਸ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜਨੂੰਨ ਸੀ। ਇਹਨਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਗਿਆਸਾ ਨੂੰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਲ ਆਪਣੀਆ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਦੇ ਕੇ ਤਾਰਿਆ ਹੈ।
ਓਸਨ ਗੇਟ ਦੀ ਪਣਡੁੱਬੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ 5 ਅਰਬਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਹ ਕੰਮ ਕਾਫੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।ਓਸਨ ਗੇਟ ਨਿੱਜੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਯੂ.ਐਸ. ਕੰਪਨੀ ਹੈ। ਜੋ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਉਦਯੋਗ, ਖੋਜ ਅਤੇ ਖੋਜ ਲਈ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੀਆਂ ਸਬਮਰਸੀਬਲਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2009 ਵਿੱਚ ਸਟਾਕਟਨ ਰਸ਼ ਅਤੇ ਗੁਇਲਰਮੋ ਸੋਹਨਲੇਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਬਮਰਸੀਬਲ ਜਹਾਜ਼, ਐਂਟੀਪੌਡਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੋ ਬਣਾਏ: ਸਾਈਕਲੋਪਸ 1 ਅਤੇ ਟਾਈਟਨ। 2021 ਵਿੱਚ, ਓਸਨ ਗੇਟ ਨੇ ਟਾਇਟੈਨਿਕ ਦੇ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਟਾਈਟਨ ਵਿੱਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। 2022 ਤੱਕ, ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਤਬਾਹੀ ਲਈ ਇੱਕ ਓਸਨ ਗੇਟ ਮੁਹਿੰਮ ‘ਤੇ ਯਾਤਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਕੀਮਤ US$250,000 ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਟੈਗਲਾਈਨ ਸੀ, ‘ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹੋ।
ਅਰਬਪਤੀਆਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਰਬਪਤੀ ਪ੍ਰਿੰਸ ਦਾਊਦ (ਐਂਗਲੋ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ) ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੁਲੇਮਾਨ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਰਬਪਤੀ ਹਾਮਿਸ਼ ਹਾਰਡਿੰਗ, ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਸੈਲਾਨੀ ਪਾਲ-ਹੈਨਰੀ ਨਰਗਿਓਲੇਟ ਅਤੇ ਓਸ਼ਾਂਗੇਟ ਦੇ ਸੀਈਓ ਸਟਾਕਟਨ ਰਸ਼ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਸਨ।ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਦੇ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮੀਲਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਸ ਦਾ ਉਦਾਸ ਅੰਤ ਹੋਇਆ। ਇਨ ਲੋਕ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਕੇਨਿਊਫਾਾਊਂਡਲੈਂਡ ਤੋਂ 16 ਜੂਨ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਖੋਜ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ 18 ਜੂਨ ਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਯਾਤਰੀ ਪਨਡੁੱਬੀ ਰਾਹੀ ਸਵੇਰੇ 9 ਵਜੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਗਹਰਾਈ ਵਿੱਚ ਉਤਰੇ । ਸਵੇਰੇ ਕਰੀਬ 11.47 ਵਜੇ ਇਹ ਪਨਡੱਬੀ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਪੰਜਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 6.10 ਵਜੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਮੁੜਨਾ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਮ 6.35 ਵਜੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਟਾਈਟਨ ਇੱਕ ਸਰਚ ਅਤੇ ਸਭ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣ ਵਾਲੀ ਪਨਡੁਬੀ ਸੀ, ਚਾਰ ਪੰਜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਗਹਰਾਈ ਤੱਕ ਵਪਾਰ ਲਈ ਵੀ ਪਨਡੱਬੀ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਟਾਈਟੈਨਿਯਮ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਬਨੀ ਇਸ ਪਨਡੁੱਬੀ ਦਾ ਢਾਂਚਾ 22 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ ਸੀ। ਇਹ ਪਨਡੁੱਬੀ 4000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਜਾਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਸੀ। ਇਸ ਪਨਡੁੱਬੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਓਸ਼ਨਗੇਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਨਡੂਬੀ ਦਾ ਵਿਊਪੋਰਟ ਗਹਰਾਈ ਤੱਕ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪਨਡੂਬੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਥਾਨ ਹੈ।
ਪਣਡੁੱਬੀ ਨੂੰ ਚਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਥਰਸਟਰਾਂ ਨਾਲ ਫਿੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਪਣਡੁੱਬੀ ਨੂੰ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਤੇ 3 ਨਾਟ ਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਬਮਰਸੀਬਲ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਾਲਾ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਟਾਈਟੇਨੀਅਮ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, 96 ਘੰਟੇ ਦੀ ਔਕਸੀਜਨ ਭਰੀ ਸੀ। ਇਸ ਪਨਡੱਬੀ ਵਿੱਚ ਐਲਨ ਮਸਕ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਕਮਨਿਕੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਲੱਗਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਕਿਉਂ ਟੁੱਟਿਆ? ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੇ ਦੁਰਘਟਨਾ ਦੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਜਾਂ ਉਪ-ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੇ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਲਾਪਤਾ ਪਣਡੁੱਬੀ ‘ਚ 10 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਗੇਮਿੰਗ ਕੰਟਰੋਲਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪਣਡੁੱਬੀ ਡੂੰਘਾਈ ‘ਚ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ‘ਚ ਕੋਈ ਤਕਨੀਕੀ ਖਰਾਬੀ ਜ਼ਰੂਰ ਆਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਤੇ, ਇਹ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਮਲਬੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਸ ਗਈ ਹੋਵੇ। ਇਹਨਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹਾਂ।ਆਰ ਹਾਦਸੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ- ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਓਸ਼ਨਗੇਟ ਦੀ ਟਾਈਟਨ ਪਣਡੁੱਬੀ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ 5 ਅਰਬਪਤੀ ਯਾਤਰੀ ਸਨ, ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਉਹ ਹੁਣ ਜ਼ਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਥੋਂ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਨੁਕਸ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚਾਰ ਤੋਂ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਪੌਂਡ ਪ੍ਰਤੀ ਵਰਗ ਇੰਚ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਧਰਤੀ ਨਾਲੋਂ 350 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਪਣਡੁੱਬੀ ‘ਚ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਖਾਮੀ ਵੀ ਵੱਡੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇੱਕ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਲੀਕ ਇੱਕ ਵਿਸਫੋਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਇੱਕ ਮਿਲੀ ਸੈਕਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਅੰਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪਲਕ ਝਪਕਣ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਧਮਾਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੋਵੇਗਾ।
ਟਾਈਟਨ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ‘ਚ ਜੁੱਟ ਗਈਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 4 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਪਣਡੁੱਬੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ 96 ਘੰਟੇ ਬੀਤ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ- ਪਣਡੁੱਬੀ ਕੋਲ ਸਿਰਫ 4 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਆਕਸੀਜਨ ਸੀ, ਉਹ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਯੂਐਸ ਕੋਸਟ ਗਾਰਡ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦਾ ਮਲਬਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 1912 ਵਿੱਚ ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਜਹਾਜ਼ ਮੱਧ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਮਲਬਾ ਉਸੇ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦਾ ਹੈ ਜੋ 18 ਜੂਨ 2023 ਨੂੰ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।ਦਰਅਸਲ, ਯੂਐਸ ਨੇਵੀ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਧਮਾਕਾ ਸੁਣਿਆ, ਉਸੇ ਦਿਨ ਟਾਈਟਨ ਸਬਮਰਸੀਬਲ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਜਦੋਂ ਪਣਡੁੱਬੀ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਤਾਂ ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪਣਡੁੱਬੀ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਮਝਾਓ ਕਿ ਵਿਸਫੋਟ ਦਾ ਉਲਟ ਸਫੋਟ ਹੈ। ਵਿਸਫੋਟ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਅੰਦਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਤੱਕ ਫਟਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਫ਼ੋਟ ਅੰਦਰੂਨੀ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਤੋਂ ਅੰਦਰ ਤੱਕ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਧਮਾਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੰਡਰਵਾਟਰ ਫੋਰੈਂਸਿਕਸ ਦੇ ਮਾਹਰ ਟੌਮ ਮੈਡੌਕਸ ਨੇ ਸੀਐਨਐਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਢਾਂਚਾਗਤ ਨੁਕਸ ਕਾਰਨ, ਪਣਡੁੱਬੀ ਇਸ ਉੱਤੇ ਪਾਏ ਗਏ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਅਤੇ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਈ।ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੀਆ।
ਪਰ ਇੱਥੇ ਰੋਮਾਂਚਕ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਫਿਤਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀ ਜਗਿਆਸਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨੁੱਖ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਤਰੇ ਮੁੱਲ ਲੈਂਦਾ ਰਹੇਗਾ ਤੇ ਕਦੇ ਕਦੇ ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਲ ਵੀ ਤਾਰਦਾ ਰਹੇਗਾ।
ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
